Mantelzorg – informatie en ondersteuning

Als je langdurig en vaak zorgt voor een ziek familielid of zieke buurman of buurvrouw, ben je mantelzorger. Mantelzorg geven is waardevol, maar soms ook zwaar. In Enschede is er veel ondersteuning beschikbaar, voor zowel jonge mantelzorgers als volwassenen.

Hulp voor jonge mantelzorgers van 5 - 24 jaar

Jonge mantelzorgers zijn kinderen, tieners en jongvolwassenen die thuis zorgen voor iemand uit het gezin. Het gaat om zorg voor iemand met een chronische ziekte, handicap of psychische aandoening. Deze verantwoordelijkheid maakt kinderen al jong volwassen. Het is belangrijk dat zij ook gewoon kind of jongere kunnen zijn.
In Enschede biedt Wijkracht de volgende hulp aan jonge mantelzorgers:

  • Elke maand organiseert Wijkracht activiteiten voor jongeren.
  • Wijkracht helpt bij het vinden van een maatje. Zij koppelen jonge mantelzorgers aan een jongere (16–26 jaar). Samen ondernemen ze elke week iets leuks of nuttigs, zoals sporten of nieuwe mensen ontmoeten.
  • De mensen van Wijkracht luisteren naar het verhaal van jonge mantelzorgers. Bij hen kunnen jonge mantelzorgers praten over hun zorgen. Het kan zwaar zijn om steeds rekening te houden met de ziekte van je vader, moeder, broer of zus. Dat begrijpen zij heel goed.
  • Wijkracht organiseert respijtactiviteiten voor jonge mantelzorgers en hun gezinnen.

Op de website van Wijkracht vind je meer informatie over de hulp aan jonge mantelzorgersexterne-link-icoon.

Hulp voor mantelzorgers van 18 – 99 jaar

Volwassen mantelzorgers combineren de zorg vaak met werk en het eigen huishouden. En mantelzorgers tussen de 18 en 45 jaar vaak met werk en een jong gezin. Dat betekent extra drukte op het werk en privé. Om zelf in balans te blijven kan je als mantelzorger hulp inschakelen.

  • Mantelzorgvrijwilliger
    Met een mantelzorgvrijwilliger heb je als mantelzorger echt even tijd voor jezelf. De vrijwilliger maakt bijvoorbeeld een wandeling of een uitstapje met degene die zorg nodig heeft. Of ze lezen thuis samen de krant, voeren een gesprek of doen een spelletje. Als mantelzorger heb je tijd om rustig een boodschap doen,  te sporten of lekker even niets. 
    M-Pactexterne-link-icoon zoekt een vrijwilliger die past bij de interesses van de persoon voor wie je zorgt.
  • AutoMaatje
    Voor vervoer kan je de hulp inroepen van AutoMaatje. Een vrijwilliger brengt en haalt je dierbare bijvoorbeeld naar het ziekenhuis of de kapper. Jij hebt dan even ruimte voor andere dingen. Alifa regelt de vrijwilligers voor AutoMaatjeexterne-link-icoon.
  • Alzheimer Café en Alzheimer Theehuis (Syrisch en Turks)
    Een ontmoetingsplek voor mensen met dementie die nog thuis wonen. Partners, familieleden en vrienden en betrokken hulpverleners zijn ook welkom. Het Alzheimer Café organiseert elke maand een bijeenkomst. Het Alzheimer Theehuis organiseert 4 bijeenkomsten per jaar. Bij het Alzheimer Theehuis wordt de voorlichting in het Turks en Syrisch gegeven. Meer informatie over het Alzheimer café en Theehuisexterne-link-icoon staat op de website van Alifa.
  • Dagbesteding
    Via dagbesteding doet de persoon voor wie je zorgt mee aan een activiteit buiten huis. Daardoor heb jij als mantelzorger tijd voor jezelf, je werk of iets anders. Voor dagbesteding heb je een indicatie nodig. Neem contact op met Wijkteams Enschede.
  • Huishoudelijke ondersteuning
    Naast de zorg heb je als mantelzorger ook je huishouding. Lukt het niet meer om de huishouding te doen, dan kan je hulp vragen. Bijvoorbeeld van familie, buren of vrienden. Je kan ook proberen om een hulp in te huren. Lukt het niet om het zelf te regelen, dan kan je hulp van de gemeenteexterne-link-icoon vragen.
  • Mantelzorg in de laatste levensfase
    In de laatste levensfase komt het definitieve afscheid steeds dichterbij. Het is dan fijn als je in deze fase ook wat extra hulp kan krijgen. De vrijwilligers van Leendert Vriel ondersteunen mensen in hun laatste levensfase. Daarnaast bieden ze ondersteuning aan de mantelzorger. Zie Leendertvriel.nlexterne-link-icoon.
  • Logeerzorg
    Logeerzorg is een tijdelijke opvangmogelijkheid voor mensen die zorg nodig hebben. De mantelzorg wordt tijdelijk overgenomen. Door deze zorg kan je als mantelzorger even tot rust komen en weer opladen. Logeerzorg wordt ook wel respijtzorg genoemd. Neem voor meer informatie en de mogelijkheden contact op met Wijkteams Enschede.
  • Onafhankelijke clientondersteuning
    Het vinden van de beste zorg en ondersteuning voelt als een grote verantwoordelijkheid. Het is fijn als er dan iemand is die met je meedenkt. Iemand die luistert naar je verhaal en je zorgen. Deze hulp biedt een onafhankelijke cliëntondersteuner. Deze persoon handelt in jouw belang. In Enschede zijn er 3 organisaties die gratis onafhankelijke cliëntondersteuning aanbieden.
  • Cursus ‘Mantelzorger in Balans’
    Via de Wijkteams Enschede leer je hoe je beter voor jezelf kunt zorgen en balans kunt houden. Daarnaast leer je andere mensen kennen die jouw situatie precies begrijpen. De cursus bestaat uit 8 bijeenkomsten en is gratis. Aanmelden voor de cursus Mantelzorger in balansexterne-link-icoon gaat via Wijkteams Enschede.
  • Mantelzorgcommunity
    De mantelzorgcommunity is een plek waar mantelzorgers elkaar ontmoeten, ervaringen delen en samen activiteiten ondernemen. Hier leren mantelzorgers van elkaar en helpen elkaar om in balans te blijven. Meld je aan door een e-mail te sturen naar: mantelzorgcommunity@enschede.nl.
  • Werkgever
    Het helpt als je jouw zorgtaken bespreekt met jouw werkgever. Dit zorgt voor aandacht, begrip en hulp wanneer dit nodig is. Ook kan je samen met je werkgever naar oplossingen zoeken.

Veel gestelde vragen en antwoorden

Wat is mantelzorg precies?

Mantelzorg is zorg die je geeft aan iemand die ziek is of extra hulp nodig heeft. Meestal is dat een partner, ouder, kind, familielid, vriend of buur. Mantelzorg is geen betaald werk. Je zorgt vrijwillig voor iemand, omdat je een band hebt met die persoon.

Wanneer ben je mantelzorger?

Dat is wanneer je 8 uur per week, minstens 3 maanden achter elkaar voor iemand zorgt.

Wat is er voor jonge mantelzorgers in Enschede?

Jonge mantelzorgers (5–24 jaar) kunnen:

  • meedoen aan activiteiten van Wijkracht,
  • een maatje krijgen via het JMZ duo-programma,
  • of praten met een professional over hun zorgen.

Ook zijn er respijtactiviteiten voor gezinnen. Deze hulp voor kinderen en jongeren is gratis en kan je zelf regelen.

Welke hulp is er voor mantelzorgers tussen de 18 en 45 jaar?

Mantelzorgers in deze leeftijd combineren vaak werk, gezin en zorg. Zij kunnen in gemeente Enschede ondersteuning krijgen via:

  • Mantelzorgvrijwilligers (M-pact)
  • AutoMaatje (Alifa) voor vervoer van de zorgvrager
  • Het Alzheimer café of het Alzheimer Theehuis (Alifa)
  • Cursus Mantelzorger in Balans (Wijkteams Enschede)
  • Mantelzorgcommunity om ervaringen te delen
  • Casemanager
  • Onafhankelijke cliëntondersteuning
  • Dagbesteding (Wijkteams Enschede)
  • Huishoudelijke ondersteuning (Wijkteams Enschede)
  • Logeerzorg of respijtzorg (Wijkteams Enschede)
  • Mantelzorgvrijwilligers tijdens de laatste levensfase (Leendert Vriel)
Kan iemand mij tijdelijk ontzorgen?

Ja. Mantelzorgvrijwilligers nemen taken tijdelijk over. Ook is er logeerzorg (respijtzorg), waarbij de zorgvrager een tijdje wordt opgevangen zodat jij kunt uitrusten.

Met wie kan ik mijn zorgen bespreken?

Je kunt terecht bij een casemanager dementie. Ook kan je hulp vragen van een cliëntondersteuner van Zorgbelang Overijssel, MeeSamen of SCOT. Hun hulp is gratis en onafhankelijk.

Krijg ik een vergoeding als mantelzorger?

Mantelzorgers krijgen geen standaard vergoeding. Soms kan de gemeente of je zorgverzekering een deel van de kosten vergoeden. Bijvoorbeeld reiskosten of respijtzorg. Dit verschilt per situatie.

Heb ik een verzekering nodig als mantelzorger?

Ja, elke mantelzorger heeft een aansprakelijkheidsverzekering nodig. Zie Mantelzorg Nederlandexterne-link-icoon.

Welke hulp voor mantelzorgers kan ik zelf regelen?

Veel hulp kan je zelf organiseren, zonder verwijzing of indicatie. Dit kan je zelf regelen:
Mantelzorgvrijwilliger, AutoMaatje, het Alzheimer Café of Theehuis. Je kan de hulp inroepen van een casemanager of  onafhankelijke cliëntondersteuning. En voor jezelf kan je een cursus 'Mantelzorger in balans' volgen en deelnemen aan de mantelzorgcommunity. Veel van de aangeboden hulp of activiteiten zijn gratis.

Voor welke mantelzorghulp heb ik een indicatie nodig?

Voor dagbesteding en huishoudelijke ondersteuning vraag je een gesprek aan met Wijkteams Enschede. Ook voor logeerzorg of respijtzorg vraag je een gesprek met Wijkteams Enschede aan. Krijg je een indicatie, dan betaal je via de Wmo een vast bedrag per maand.

Kan ik een mantelzorgwoning in mijn tuin plaatsen?

Ja, in sommige gevallen mag dat. Daar zijn wel regels voor en vaak heb je een omgevingsvergunning nodig. Op de website van de gemeente staat meer informatie en kan je ook een omgevingsvergunning externe-link-icoonaanvragen.

Wat als ik zelf ziek word of tijdelijk uitval?

Dat is een veelvoorkomende zorg van mantelzorgers. Samen met Wijkteams Enschede kun je bekijken welke noodoplossingen er zijn, zodat de zorg voor je partner, kind of ouder goed geregeld blijft.